• PROBLEM AGRESJI WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY

        •  Pedagogizacja – spotkanie z Rodzicami 28.04.2023r

           Szanowni Rodzice

                      W ramach poszerzania naszej współpracy związanej z opieką i wychowaniem Waszych dzieci przebywających w szkole i grupach wychowawczych, chcielibyśmy zachęcić Państwa do zapoznania się
          z artykułem na temat: „PROBLEM AGRESJI WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY”

          Świat w którym żyjemy nasycony jest agresją i przemocą. Codziennie w mediach zamieszczane są opisy morderstw, napaści, krzywd wyrządzonych przez ludzi innym ludziom. W filmach, programach informacyjnych dominują akty agresji i przemocy, które stają się gotowym wzorem do naśladowania szczególnie dla dzieci, które szybko uczą się reakcji agresywnych. Z agresją można spotkać się w rodzinie, na ulicy, a także w szkołach. Nawet przy współpracy między uczniami zdarzają się pewne interakcje noszące znamiona agresji. Zdarza się to w trakcie zabawy lub wówczas, gdy chodzi o obronę własnych interesów czy sprawdzenie swojej pozycji w grupie. Stosunkowo niewielkie niepowodzenia i frustracje wywołują gwałtowną reakcję dziecka (krzyk, rzucanie obraźliwego słowa, niszczenie sprzętu).


          Co rodzice powinni wiedzieć o agresji.

          Rodzina jest podstawową komórką społeczną i od jej funkcjonowania zależy wartość społeczeństwa, a także osobisty los jednostki. W rodzinie człowiek przeżywa najpoważniejszy okres, w którym kształtuje się jego osobowość, styl życia, preferowanie wartości i poglądy na świat. Przemoc upokarza , powoduje cierpienie, rodzi nienawiść i pragnienie odwetu, tworzy błędne koło w stosunkach międzyludzkich i wcześniej, czy później odbije się negatywnie na osobowości i zachowaniu człowieka.

          Przyczyny zachowań agresywnych:

          1.      odwzorowanie zachowań rodziców (brak czasu dla dziecka, zaabsorbowanie pracą, preferowanie konsumpcyjnego modelu życia),

          2.      poczucie zagrożenia, frustracji i napięcia, poczucie krzywdy,

          3.      nieprawidłowa osobowość (upośledzenie umysłowe, choroby psychiczne).

                Duże znaczenie ma również struktura rodziny. Brak opieki, niestabilność emocjonalna, konflikt   w rodzinie skłaniające młodych ludzi do zaspokojenia własnych potrzeb poza domem. Zdarza się, że nastolatki szukają życzliwości i zrozumienia w grupie rówieśników podobnych do siebie, że agresję, której doświadczają od najbliższych, odreagowują na innych - dzieciach i dorosłych. Chłód emocjonalny i błędy wychowawcze sprawiają, że w zasobnych, pozornie dobrych domach wyrastają ludzie agresywni i okrutni. Coraz gorzej radzą sobie dorośli z przekazywaniem młodemu pokoleniu pozytywnego systemu wartości!


          Niewłaściwe postawy rodzicielskie:

          1.      odtrącająca - dyktatorskie podejście, kierowanie dzieckiem poprzez rozkazy, surowe kary, dezaprobata, otwarta krytyka, zastraszanie, brutalna przemoc

          2.      unikająca - luźny kontakt emocjonalny przy jednoczesnym obdarowywaniu prezentami, ignorowanie, nie angażowanie się w sprawy dziecka

          3.      nadmiernie wymagająca - stawianie wygórowanych wymagań, narzucanie autorytetu, ograniczanie swobody, zmuszanie, częste nagany.

          4.      nadmiernie chroniąca - nadopiekuńczość, niedocenienie możliwości dziecka, rozwiązywanie za dziecko problemów, uzależnienie dziecka od siebie, przy jednoczesnym tolerowaniu zachcianek, niewłaściwych zachowań dziecka, zaspokajania kaprysów i umożliwianiu panowania nad rodziną

           

          Skutki niewłaściwego postępowania rodziców:

          1.      Dziecko odtrącone nie ma nic lub bardzo niewiele do zyskania poprzez opanowanie gniewu i agresji wywołanej frustracją. Jego agresja przynosi mu przynajmniej tymczasową ulgę i może zmusić innych, by się nim zajęli.

          2.      Rodzice, którzy porównują swoje dzieci do rodzeństwa lub do kolegów, wykazując, że oni robią coś lepiej, staranniej, niszczą w dziecku dobry obraz samego siebie, a wywołują urazy, zawiść i agresję. Broniąc się przed negatywnym porównaniem, dziecko złości się, niszczy przedmioty lub atakuje inne osoby, najczęściej słabsze.

          3.      Kary fizyczne przyczyniają się do utrwalenia niepożądanego zachowania. Bicie dziecka przez osobę kochaną wytwarza w nim przekonanie, że jeśli coś jest ważne dla człowieka to może on użyć siły fizycznej. Model takiej agresywnej rodziny przenoszony jest na inne sytuacje(szkołę, podwórko, pracę) czy stosowany przez całe życie w swej własnej rodzinie.

          4.      Dzieci bez wsparcia emocjonalnego próbują zwrócić na siebie uwagę zachowując się agresywnie, wyzywając, niszcząc, kradnąc, uciekając z domu (rozwód rodziców).

          5.      Każde upokorzenie dziecka jest formą przemocy emocjonalnej (są to: groźby, ostrzeżenia, wrzaski i przekleństwa, wyzwiska, poniżanie godności, np. wyrzucę cię z domu, pójdziesz do poprawczaka)

          6.      Maltretowanie psychiczne nie pozostawia śladów na ciele, ale wywołuje negatywne przeżycia: strach, obawę, poczucie niesprawiedliwości, mniejszej wartości, świadomości braku miłości rodziców i budzi chęć zemsty. Nie wszystkie dzieci reagują agresją. Niektóre przyjmują postawę wycofującą się i depresyjną. Są zamknięte w sobie, nie nawiązują kontaktów z otoczeniem, żyją w swoim zamkniętym świecie. Mogą w nich wystąpić zaburzenia mowy, zaburzenia snu, tiki lub inne dolegliwości

          Agresję można osłabić poprzez:

                            1.        stwarzanie możliwości samodzielnej pracy,

                            2.        zainteresowanie sprawami dziecka, ucznia, aktywne słuchanie (kontakt wzrokowy, uśmiech, spokój i opanowanie w reakcjach, parafrazowanie, kontakt przez dotyk, atmosfera akceptacji                 i zrozumienie).

          Sposoby radzenia sobie z agresją 

          DORAŹNE:

          ·       nie karać, nie grozić

          ·       grzecznie zwracać uwagę

          ·       żartować – negocjować

          ·       iść na kompromis

          ·       pokojowo załatwić spór

          ·       omówić różnice poglądów

          PROFILAKTYCZNE:

          ·       informacje o normach zachowania się,

          ·       uczenie autokontroli emocji, panowania nad złością (przeczekanie, odizolowanie się, spacer, rozrywka, relaks),

          ·       uczenie rozpoznawania emocji,

          ·       przyjmowanie punktu widzenia drugiej osoby,

          ·       omawianie i ćwiczenia asertywnych sposobów zachowania się.

          Najważniejszym czynnikiem profilaktycznym przeciwko agresji jest właściwa więź emocjonalna rodziców z dzieckiem. Trudno obdarzać uczuciem dziecko agresywne. Lecz miłość rodziców powinna być bezwzględna, by dziecko czuło tę atmosferę bezpieczeństwa, by nie podejmowało decyzji ze strachu przed konsekwencjami, lecz z pragnienia aby odwzajemnić uczucie temu, kto go kocha bezwarunkowo , bowiem agresywne zachowanie młodego człowieka wynika z założenia, że nikt go nie kocha.

          Oddziaływania wychowawcze względem dzieci powinny prowadzić do kształtowania osobowości w taki sposób, aby młody człowiek świadomie umiał hamować swoją agresję. Rodzina jest najkorzystniejszym i równocześnie najbardziej znaczącym środowiskiem w życiu dziecka. Tylko prawidłowo funkcjonująca rodzina może dać wyraz pełnej akceptacji dziecka, dostrzegając równocześnie jego wady.

          Ważnym elementem w procesie wychowania jest stosowanie wzmocnień w konkretnych sytuacjach zachowania się dziecka. Rodzice muszą odpowiednio „reagować” systemem wzmocnień. Nie można wszystkiego zabraniać i tylko karać, ani też na wszystko pozwalać i tylko nagradzać.

          RODZICU Nie zwlekaj! Jeżeli obserwujesz niepokojące symptomy w zachowaniu swojego dziecka – skorzystaj z pomocy fachowców.

           

          GDZIE SZUKAĆ POMOCY:

          ·       Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej

          ·       Poradnie Psychologiczno- Pedagogiczne

          ·       Ośrodki Pomocy Rodzinie - Posterunki Policji

          ·        www.niebieska_linia.pl

          ·       www.infobiblia.nadziej

          Opracowały: 

          Bernarda Wydrych                                                                                                  

          Beata Radosz
          Elżbieta Kielesińska

           

           

          Literatura:

          1. A. Kozłowska, „Jak pomagać dziecku z zaburzeniami życia uczuciowego” Wyd. „Żak” 1996
          2. Z. Skorny, „Formy i źródła agresji u dzieci i młodzieży”. W: Psychologia wychowawcza, wyd. WSiP 1976
          3. J. Ranschburg, „Lęk, gniew, agresja”, wyd. WSiP 1993

          4.      M. Ziemska „Rodzina a osobowość” Wiedza Powszechna W- wa 1979

          5.      M. Szczygielska „Agresja i sposoby jej redukowania. Wszystko dla szkoły. 2003 nr 9