Jędrzejów 27.01.2023

„Każdy młody człowiek wcześniej czy później dokonuje zdumiewającego odkrycia, że także rodzice mają niekiedy rację.” Andre Malraux

Jak rozmawiać z dzieckiem?

Wychowanie dziecka to między innymi rozmawianie z nim. Rozmowa to wymiana zdań, co oznacza, że wszyscy jej uczestnicy mają równe prawo zarówno do mówienia, jak i do tego, by być wysłuchanym oraz mają obowiązek wysłuchania tego, o czym mówi rozmówca. Dorośli zbyt mało czasu poświęcają na bycie z dzieckiem i na rozmowy z nim. Młode pokolenie wychowywane przez telewizję i komputery nie radzi sobie z problemami codziennego życia. Dzieci nie mają kontaktu z rodzicami, nie rozmawiają z nimi – z różnych powodów (nie chcą, nie potrafią, nie potrzebują?), a to z kolei rzutuje na ich zachowanie. Nierzadko stają  się  w swoich zachowaniach  agresywne, egoistyczne, albo zalęknione i nieporadne.

Znaczenie rozmowy w kontaktach z dzieckiem

• Rozmowa wpływa na kształtowanie sfer osobowości dziecka, takie jak: emocje, myślenie, umiejętności społeczne (np. komunikowania się z innymi ludźmi, samodzielność ), czy  poczucie własnej wartości.    
• W obszarze emocji i uczuć rozmowa z rodzicami umożliwia dziecku rozładowanie napięć, wyrażanie wewnętrznych przeżyć i doznań, w atmosferze akceptacji  i bezpieczeństwa. Dzięki temu nie kumulują się one w dziecku i nie dochodzi do gwałtownych wybuchów emocjonalnych, np. złości.
• Rozmowy budują i pogłębiają poczucie zrozumienia i więzi z rodzicami, scalają, integrują rodzinę.
• W sferze myślenia - rozmowy uczą dziecko logicznego rozumowania i argumentowania. Pozwalają na bogacenie wiedzy i korygowanie błędnych przekonań, kształtowanie hierarchii wartości, pomagają w rozwiązywaniu trudnych problemów.
• W zakresie umiejętności społecznych rozmowy umożliwiają trenowanie zdolności komunikacyjnych, wpływają na bogacenie słownictwa, uczą słuchania i jasnego wyrażania myśli. Rozwijają w dziecku zdolność empatii (rozumienia innych i współodczuwania) i poszanowania odmiennych poglądów. Dają tym samym podstawy sprawności negocjacyjnej tak potrzebnej przy rozwiązywaniu konfliktów.
• Częste rozmowy z dzieckiem sprawiają, że staje się one bardziej otwarte w stosunku do innych ludzi.
• Dzięki rozmowom rodzice mogą dobrze poznać swoje dziecko, jego poglądy, myśl i uczucia. To poznawanie nigdy się nie kończy, ponieważ dziecko dorastając nieustannie się zmienia.
• Rozmowa stwarza szansę, że w porę „usłyszymy – zobaczymy wołanie o pomoc”, dostrzeżemy, że coś niepokojącego się z naszym dzieckiem dzieje, że się czegoś boi, czymś martwi.
• Dzięki rozmowie rodzic ma szansę na przyjaźń z własnym dzieckiem, zbudowanie zaufania.
• Rozmowa uczy obie strony dialogu, dorośli mogą również skorzystać na kontaktach  z dziećmi. Ich świeżość, bezkompromisowość i logika, pozwalają spojrzeć  na świat szerzej, a niekiedy zupełnie inaczej.
• Rozmowa wymaga czasu, skłania do refleksji, przemyśleń – stwarza okazję do wspólnie spędzonego czasu.

Wskazówki do prawidłowej rozmowy z dzieckiem:

Bądź dla dziecka przyjacielem

Rozmawiaj ze swoim dzieckiem zawsze, wszędzie i o wszystkim. Im częściej z nim rozmawiasz, tym lepiej poznajesz jego świat, jego oczekiwania, marzenia, a także problemy.

 Staraj się zawsze znaleźć czas na rozmowę. Jeśli w danym momencie jesteś zajęty, powiedz dziecku, o której poświęcisz mu więcej uwagi.

Nie bagatelizuj jego problemów; pochwal, okazuj zadowolenie, dopytuj o szczegóły nawet najmniejszego sukcesu, osiągnięcia czy postępu.

Interesuj się w sposób naturalny jego sprawami, ale nie bądź nachalny; trzymaj nerwy na wodzy w sytuacjach problemowych.

Nie krytykuj dziecka, ale wytłumacz, co i dlaczego było niewłaściwe w jego zachowaniu.

Mów mu o swoich uczuciach, planach, kłopotach.

Pytaj go o zdanie; rozmawiajcie o wszystkim otwarcie nawet na trudne tematy, bądź szczery.

Staraj się być bardziej doradcą niż ekspertem; w trakcie rozmowy okazuj mu szacunek, nie zerkaj do telefonu czy na TV.

Nie bój się przyznać, że czegoś nie wiesz, nie rozumiesz, nie potrafisz, nie pozwól na to, aby Twoja rozmowa z dzieckiem wyglądała w taki sposób:

– Co słychać? Jak w szkole?

– O. K

Źródło:

https://www.edziecko.pl/rodzice/7,79360,2985076,sztuka -rozmowy -zdzieckiem.html  https://smilyplay.pl/jak-rozmawiac-z-dzieckiem-zeby -nas-sluchalo-6- efektywnych-porad/  Adele Faber i Elaine Mazlish: „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły?” Thomas Gordon: „Wychowanie bez porażek”

Opracowanie: J. Adamczyk, B. Rosińska